ЖОАН РОИГ – Неколку збора за проектот Dark Line и неговите автори.

‘Обично не зборувам и не пишувам за дело што лично не го познавам, главно од разумност, но и од скромност. Тешко е да се осмелите да го дадете своето мислење за нешто што лично не го знаете бидејќи понекогаш реалноста може да противречи на она што визуелно го уверуваат фотографиите.

Ја знам и им се восхитувам на работата на Мишел и Микел, уште од нивните први дела во Кап Роиг и редовно ја следам нивната кариера, не само поради нивната работа во јавниот простор туку и поради нивните неколку интересни проектантски зафати. Затоа, во случајот со проектот „Темната линија“ што го реализираа во Тајван, мислам дека можам да си дозволам да направам исклучок и да зборувам, макар и накратко.

За „Темната линија“ првпат станав свесен за време на изложбата „Новите реалисти“ и подоцна, а и подлабоко кога претседавав со жирито на меѓународната награда ФАД, во која проектот беше награден. Овие околности, но и интересот што ми го разбуди од самиот почеток, ми дадоа поттик да го проучам врз основа на обемната документација до која имав пристап.

Првото нешто што треба да се забележи е дека „Темната линија“, и покрај тоа што претставува квантитативен скок во однос на професионалниот опус што Мишел и Микел го развиваат од нивните почетоци, го задржува изразот во кој обично работат, успешно надминувајќи ги тешкотиите кои можеше да ги предизвика локацијата или промената во габаритот.

Авторите пишуваат, во извештајот на проектот, дека било неопходно да се извршат дополнителни работи за да се овозможи отворање за јавноста на патот што го поврзува Мудан со Сандаолинг, односно преминување преку тунел и надминување на драстични висински разлики. Но, појаснуваат дека и покрај тоа, интервенирале на земјиштето „без да го допираат“ и „без да сечат дрва“, затскривајќи ги напорите на проектот да го остави пејзажот да зборува сам за себе“.

Оваа желба да ги надмине проблемите на местото без едвај да го допре и без да го покаже трудот што тоа го повлекува отсекогаш била една од главните карактеристики на нивниот начин на вршење на работите и е очигледна во прикажаниот пресек.

Систематизацијата на ресурсите во услови на диспаритет на ситуации, што е експлицитно во аксонометријата што ги придружува сликите, е уште еден од нивните вообичаени механизми што, во овој случај, вешто се решава преку употреба, како единствен видлив материјал, на челични профили, брановидни и интелигентен геометриски развој, веќе докажан во други проекти како што е Центарот Бург во Мас д’Агенаис.

За Мишел и Микел, евидентна е неможноста делото да се изолира од неговата околина и интервенцијата на веќепостоечкото. А сепак карактеристична е интелектуалната дистанца што ја усвојуваат помеѓу местото и проектот, што ја докажува припадноста на обете дискурси на различни светови, едниот поврзан со царството на реалноста, а другиот со она на идеите.

Во овој контекст, клучот за неговата работа лежи во потрагата по елементи кои им овозможуваат на двата света да се здружат и ефикасно да ги обединат. Затоа соодветноста во користењето на материјалот и соодветната геометрија е клучот што му овозможува на проектот да ја стекне потребната сила за да прерасне во главен протагонист на приказната. На овој начин, убавината на резултатот доаѓа и од логиката и почитувањето на местото, како и од кохерентноста и соодветноста на усвоеното решение.

За Michèle & Miquel, не допирањето на местото е најдобриот начин да се разбере и да се интервенира во сегашноста преку сеќавање на идната интервенција. ‘