The Brutalist: Филм за архитектурата, имиграцијата и духот на повоена Америка

Филмот The Brutalist, дело на режисерите и коавтори на сценариото Brady Corbet и Mona Fastvold, ја раскажува приказната за унгарскиот архитект László Tóth- визионер кој го преживеал Холокаустот и кој се обидува да го остави своето трагично минато зад себе и да започне нов живот во Америка. На овој начин, филмот истовремено ја истражува темата на имиграцијата, корените на бруталистичката архитектура, како и сеприсутниот антагонизам кон „дојденците“ кој, според Corbet, не исчезнал ни денес.

„Брутализмот се појави во 1950-тите, и тоа беше вистински архитектонски стил во однос на визуелната алегорија на филмот и она што тематски го истражува The Brutalist. Во тој поглед, Tóth е лик кој, како што знаете, студирал на Баухаус во Десау пред нацистите да го затворат“, објаснува Corbet во интервју за Dezeen.

Паралела меѓу филмот и архитектурата

Corbet, кој претходно истакна дека правењето филм е „неверојатно слично“ со проектирање и изградбата на зграда, нагласува дека и режисерите и архитектите зависат од големи тимови на луѓе за да ја зајакнат визијата и да ја спроведат во делот. За него, The Brutalist е можност да ги зближи тие два света и да ја раскаже приказната за еден архитект, меѓу другото, и поради неговите сопствени семејни врски со архитектурата.

„Пораснав со архитект во семејството – John Pfeiffer. Тој е брат на мајка ми и живееше со нас кога бев дете во Аризона, а одев на Taliesin West. Исто така, дедото на мојата сопруга и коавторка Mona Fastvold беше проектант во средината на минатиот век, кој работеше главно на резиденции во Норвешка“, вели Corbet.

László Tóth: Од Баухаус до брутализам

Главниот лик, László Tóth (го игра Adrien Brody), доаѓа во повоена Америка со надеж дека одново ќе го изгради својот живот. И покрај трауматичното искуство на Холокаустот, неговата архитектура зрачи со визија која комбинира бруталистички елементи со сеќавањата на историјата од која потекнува. Работата на Tóth ја следи неговата сопруга Erzsébet (Felicity Jones), чие лично страдање исто така се провлекува во обликувањето на нивните проекти.

Централниот мотив во филмот е Институт – монументална, бруталистичка зграда што Tóth ја проектира за бизнисменот Harison van Buren (Guy Pearce). Буџетот за снимање на филмот бил помалку од десет милиони долари, така што дел од креативниот предизвик бил да се изнајде начин Институтот и другите сетови да изгледаат грандиозно, а истовремено да останат финансиски одржливи.

Поврзување на фикцијата и реалноста

Продуцентката Judy Becker објаснува дека првата задача била да се осмисли Институтот од темел – без директно позајмување мотиви од постоечките бруталистички згради. Сценариото предвидувало Институтот да содржи и центар на заедницата и протестантска капела, а клучните аспекти на приказната ја потсетиле на нацистичките концентрациони логори, чија архитектура била главно во основни геометриски форми.

„Почнав да гледам слики од концентрациони логори, главно од птичја перспектива, но и внатрешноста и забележав дека тие се многу структурирани распореди, често во форма на буквата Т. Исто така, тука е и симболиката на крст, па сакав тоа да го вградам во Институтот“, објаснува Becker.

Некои сцени се снимени на локации во Унгарија, додека делови од самата зграда се направени во форма на макети од вистински бетонски панели. За ентериерот е користена инспирацијата од Баухаус – особено употребата на челични цевки – со цел да се нагласи поврзаноста на Tóth со ова уметничко и архитектонско движење.

Актуелноста на брутализмот и имиграцијата

Иако дејството се одвива во повоениот период, Corbet смета дека брутализмот и понатаму е мошне релевантен – и поради актуелниот непријателски став кон имигрантите, и поради фактот што тоа е стил кој во голема мера го развивале токму архитекти имигранти. Corbet забележува дека нема поконтроверзен стил во историјата на архитектурата од брутализмот, што се рефлектира во поделените ставови на јавноста за неговата естетска и општествена вредност.

„На некој начин, бруталистичката архитектура го одразува искуството на имигрантите и фактот дека, особено во САД по Втората светска војна, најчесто ја практикувале архитекти кои таму пристигнале од Европа“, истакнува Corbet.

Приказната за зградата е всушност приказна за луѓето

The Brutalist е, пред сè, приказна за преживување, прилагодување и наследство. Додека László Tóth се стреми да пронајде нов почеток и да го остави минатото зад себе, филмот покажува како еден архитектонски стил станува симбол и на сеќавањето и на надежта. Приказната за зграда – како онаа што ја проектирал Tóth – всушност е приказна за луѓето кои ја создаваат и користат, а токму оваа човечка драма стои во срцето на филмот на Corbet.

Филмот беше премиерно прикажан во САД на 20 декември, а засега не е потврдено кога и дали ова остварување ќе стигне до домашните кина.