Сепак е Belgrave (2)

Според бавното, но упорно клатење помеѓу спомените и новите искуства пишувањето од туѓина и одењето по затегнато јаже се браќа од две сестри. Она што пишувањето го дели од егзибиционистичката акробација е густиот облак од неизвесност дали новите искуства немилосрдно ќе се пресметаат со „соперниците“ или пак спомените секое ново искуство ќе го свлечкаат во тестото наречено носталгија.

Опишувањето на една земја на луѓе кои веројатно никогаш нема да ја запознаат веќе на прв поглед делува како јалова работа. Толкувањето пак на нејзиниот народ и обичаи, а притоа и самиот автор за нив претставува странец, веќе преминува во опасно арогантен потфат! Човечката психа и визура од една земја можат да направат штедна касичка, од друга ѕвездена порта за спас од немаштијата и немоќта. Но само слоевитиот и објективен дух емигрантскиот потфат ќе го срамни со, погодувате нели… секако дека не, со лична односно семејна револуција! Не револуција како насилна измена на системските вертикали заради воспоставување на нови, туку како драматична трансформација на условите и, сходно на тоа, резонот, општите и посебните сфаќања.

Како пишување од странство

Додека ме читаат или слушаат повеќето луѓе од стариот крај како пак да ме очекуваат во една од двете крајности: да ми биде или значително подобро одошто порано или да ми биде значително полошо. Во нивната перцепција на мојот живот во странство нијансите на сиво како да не постојат и мислам дека потполно ги разбирам. Но од каде тогаш таа неверица кога ќе се обидеме некому да му излиеме делче од емигрантскиот јад?! Неискрената покана за повраток се граничи со незнаење повеќе одошто со злоба бидејќи јас веќе бев „таму“, но тие никогаш не биле „овде“. Тоа „овде“ за нив не е докрај појмливо меѓу останатото и затоа што го бараат над своите глави додека се тетерават по некоја животна стрмнина. А тоа не се наоѓа таму. Тоа е некаде под нивните стопала, бидејќи се работи за ново, неистражено подножје по кое ние малку похрабрите удираме со главите. И плачеме со невидливи солзи со кои плачат оние кои на сите им се грешни – и на оние кои ги оставиле и на оние кај кои доаѓаат!
Емигрантското задоволство е лажлива, лизгава супстанца полна со работи од кои повеќето е тешко ментално да се просеат, а уште потешко да се дефинираат. Кога ќе се голтне таа слатко-горка таблетка се чини дека можностите почнуваат да се мултиплицираат, но една контраиндикација човек веќе не смее да си дозволи – макар и за миг да заличи на некој кој штотуку сфатил дека е ограбен среде црква! Бидејќи време за чудење овде нема …
****************************************

Навикнување на сонот

Во својата земја сонуваме или посакуваме да ги дофатиме соништата. Овде на соништата мораме најпрвин да се навикнеме. Проблемот е во тоа што тој процес можеби никогаш и да не го здогледа својот крај бидејќи сè е овде на дофат, а како ништо да не е. Како да му припаѓа на некој друг па од време на време, почесто отколку што посакуваме, ни се чини дека живееме нечиј туѓ живот. Тоа чувство му дава полност на прашањето „што всушност барам јас тука“ и тоа е нешто што на циклусната емигрантска депресија ѝ додава капка горко задоволство. Без некаква посебна причина, како кога ќе налетате на вкус на кафе кој одамна го барате и кој, сега кога е веќе најден, и ја одзема смислата на целата таа потрага.

Будилник од слики и сознанија…

Бенигните маркери на австралискиот сообраќај на моето балканско искуствено сознание делуваат како будилник со расипано snooze копче, терајќи ме упорно, како самоубиецот на идејата за самоубиство, да се навраќам на својот минат живот. И јас му верувам, на овој сообраќај мислам, не заради тоа што се плашам дека тој самоубиец конечно ќе ја постигне својата цел, туку затоа што тоа може да се случи во мојата глава.
До моментот на исфрлање од авионската утроба сообраќајот беше мое социјално и професионално секојдневие базирано претежно на феноменот на совладување на просторот и сеприсутниот нагон да се изигра и надмудри живата и нежива природа. Мојот тивок, бунтовен епицентар однегуван генетски и академски многу повеќе одошто практично стана извориште на предизвикана индоктринација која поповолна „почва“ за делување не можеше да најде. Во такво опкружување окото самото ги бара и препознава културолошките вредности на австралискиот сообраќај кои, поради масовната прифатеност, на моменти добиваат неофицијална легислативна моќ.
На примерот на оваа земја „на почетокот на светот“ до израз доаѓа полниот размер на сообраќајната култура, дисциплина и толеранција покрај безбедносната димензија која, белки, не треба посебно да се објаснува (доколку во погорната реченица „намирисавте“ малку иронија таа, всушност, не е намерна; по принципот на нуспојава според која секоја мисла има и своја „опашка“ таа иронија е најверојатно наменета за сообраќајно несозреаните, само-што-не-созреале и кога-на-врбата-ќе-роди-грозје зрели средини!).

Аларм за повраток

Во куси црти урбаниот патен сообраќај на оваа некогаш неугледна колонија делумно може да се долови низ три епизоди… Слика 1: „Небитниот“ скутер задржува колона од возила во желбата да скршне во споредна улица со вртење преку полна линија! Анимозитетот на автомобилските возачи зад него не излегува од својата строго платонска димензија па нивните фарови и сирени остануваат потполно неми. Слика 2: И покрај тоа што е очигледно дека сум веќе запрен за да пропуштам други меѓу две улично паркирани возила возачот од спротивната страна запира и самиот давајќи ми сигнал дека доста сум стоел в место и дека сега е негов ред некого да пропушти! Но, истиот тој добронамерник може да ме испрати со опоменувачка сирена доколку не подигнам рака во знак на признание на неговата постапка. Слика 3: Поради долгиот сигнален план на една прометна крстосница устието на тесната, напречна велосипедска патека често се преполнува со љубители на двете тркала. Но наместо безоблично разлевање долж коловозните рабови околу семафорските столбови, терано од нагонот да се тргне по можност пред останатите, велосипедистите дисциплинирано се редат во колона на вистинската (лева) страна од патеката и на зелен сигнал тргнуваат еден зад друг!

Еурека, Tower Melburn

Што од почит кон оваа земја-континент, што од желбата да се биде поголем Англичанец од Англичаните мнозинството емигранти во своите различности лесно преминуваат во аниматори на ваквата сообраќајна традиција. На овој начин, особено нивната прва генерација станува своевиден генетско-системски експеримент вгнезден на пола пат меѓу две култури – сопствената увезена и овдешната наменски прифатена. И сè ќе продолжи да биде во ред во оваа фамозна земја која штедро си наметнала вистински trade mark компромис за да под негова заштита продолжи да ги негува своите различности, крајности и непомирливости. Компромис како општо прифатена состојба од која добро ќе им биде на сите, а највеќе нејзе…!

Rainbow тунел, Мелбурн

Ако австралиската култура се набљудува како еволуциска гранка на британската (злобните би дофрлиле – „опашка“) тогаш тој компромис далеку повеќе го означува најдоброто помеѓу можните решенија отколку средината помеѓу две крајности. За британскиот резон половичното решение е секогаш подобро од никакво, па, на пример, бавниот градски автобус е добредојден отколку воопшто и да го нема. Цената за тоа може да биде доцнењето на работа, но и тоа е подобро отколку воопшто таму и да не се појавите! Сега, се надевам, разбирате како тој компромис функционира…
****************************************

Flinders Street, метро станица

Географската далечина е најсилниот емотивен штапин за некои познати топоними…

Метро, Мелбурн

Овој вагон на мелбурншкото метро се гали со попатните станици обидувајќи се да кокетира со мојата прекината мисла. Но, таа е веќе далеку, пробивајќи се кон Запад низ океанскиот мрак пред новото европско утро. Снежната насмевка на мојот сопатник со тен на азискиот континент во невидливата слушалка на „паметниот телефон“ неколку пати го истура името на белиот, за мене сосема драг, град од моето детство и соседство. Но, разнежениот сентимент не ја добива битката со логиката која лесно го разбива симпатичниот, па сепак тешко можен, Индија-Белград-Австралија триаголник. Ослободувајќи насмевка кон полицајката на следната станица повторно ги спојувам мислите со телото низ праменот на тенкиот емигранстки спокој. Сепак е Belgrave* …
*Belgrave – населба во државата Викторија, лоцирана западно од Мелбурн.

– крај на вториот дел –

Автор: м-р Ненад ТОНИЌ

Специјално за Порта 3 од Мелбурн, Австралија

Docklands; Мелбурн