Ривалството на Рафаело и Микеланџело

Ривалствата меѓу истакнатите уметници не се реткост, но едно такво владеело меѓу двајцата ренесансни мајстори – Рафаело и Микеланџело.

Корените на нивниот конфликт потекнуваат од 1508 година, кога и двајцата биле поканети во Ватикан – Микеланџело да работат на Сикстинската капела, а Рафаело на папските одаи, тој бил прекинат со ненадејната смрт на Рафаело.

Неодоливиот Рафаело, кого ренесансниот биограф Џорџо Вазари го нарекол „принц меѓу сликарите“, добивал и значително повеќе нарачки за слики отколку Микеланџело.

Иако генијалноста на Микеланџело била неспорна, Рафаело се чини дека му бил миленик на папата Лав X, можеби исто толку како поради неговиот личен шарм така и поради неговиот уметнички талент.

Од друга страна, Микеланџело имал репутација на мрморлив и тежок за работа, а вниманието кое го добивал неговиот помлад колега го лутело.

„Madona Alba“

Вазари, од чии белешки знаеме такви детали за животот на великаните, забележал дека Рафаело навистина можел да биде предмет на љубомора.

„Рафаело Санти да Урбино достигна исклучителна репутација како сликар, а неговите пријатели и соработници стојат зад тврдењето дека неговите дела се повеќе во согласност со правилата на уметноста отколку на Микеланџело, дека се отмени по боја, прекрасно инвентивни, експресивни и исклучителни во дизајнот. Од тие причини, за Рафаело се сметало дека е еднаков, ако не и супериорен во однос на Микеланџело во сликарството и несомнено супериорен во поглед на бојата“, напишал биографот.

„Атинска школа“

Можеби за непријателскиот однос на Микеланџело кон помладиот колега придонело и тоа што Рафаело го насликал како „Хераклит“, „нажален филозоф“, сам и мрзоволен, и тоа во преден план на неговата слика „Атинска школа“.

И покрај таквото ривалство, нема сомнеж дека сликарите потајно се восхитувале еден на друг. Познато е дека Рафаело побарал од архитектот Браманте кришум да го воведе во Сикстинската капела за да ја набљудува работата на Микеланџело.

Сикстинската капела

Микеланџело, пак, на барање на советникот на папскиот двор, Јоханес Гориц од Луксембург, да ја процени вредноста на Рафаеловиот „Пророк Исаија“, бидејќи сметал дека уметникот побарал превисока цена, рекол дека само толку вреди коленото на Исаија на сликата.

Можеби уметниците ќе имале уште многу повеќе прилики да се сретнат и да се натпреваруваат, но нивните натпревари се прекинати од ненадејна трагедија.

Рафаело добил висока температура и треска која го мачела осум дена и починал многу млад, на 37 годишна возраст, токму на својот роденден, 6. април 1520 година.

Долго време се шпекулирало за тоа што го убило младиот сликар. Вазари напишал дека Рафаело имал многу љубовници и дека поради неговата неумереност во креветот, на крајот се разболел и умрел.