За преселувањето на белградската Зоолошката градина од Калемегдан се зборува веќе неколку децении. А дека оваа идеја е се поблиску до реализација говори и тоа што во октомври минатата година Белград објави Јавен анкетен конкурс за проектот на новата Зоолошка градина на Ада Циганлија.
Пристигнале осум апријави, а жирито одлучи првата награда за идејното решение на зоолошката градина во рамките на забавно-рекреативниот парк на Ада Циганлија да ја додели на Студиото ОБЕ, додека автор на урбанистичкото решение е Урбанистичкиот центар.
Урбанистичко-архитектонското решение за белградската зоолошка градина на Ада Циганлија подразбира формирање на Биопаркот Ада со централна пешачка патека која меандрира околу комплексот формирајќи различни амбиенти.
Станува збор за простор кој комбинира елементи на зоолошка градина, ботаничка градина, природен резерват и едукативен центар, а се со цел да ги поврзе природата, животинскиот и растителниот свет со посетителите.
„Предложениот концепт драматично ја менува традиционалната архитектура на зоолошките градини преку создавање на иновативно и инспиративно искуство на повеќе нивоа каде архитектурата и природата стануваат едно“, велат од Студио ОБЕ.
Додаваат дека проектираното решение ги елиминира конвенционалните граници помеѓу внатрешните и надворешните простори, создавајќи флуидно, тридимензионално патување за посетителите и корисниците на просторот.
„Архитектурата станува дел од природниот пејзаж, преку уникатна перспектива која се менува со движење низ просторот, од искуства на ниво на терен до издигнати панорамски погледи“.
Оваа комбинација на биопарк и зоолошка градина подразбира премин од традиционално прикажување на животни во кафези во природна, интерактивна и едукативна средина, со силен фокус на зачувување на природата и одржливост.
Сино-зелено решение
„Сино-зелените решенија“ се однесуваат на стратегии или технологии кои комбинираат одржливи еколошки практики („зелено“) со управување со води и водену екосистеми („сино“). Овие решенија обично се типично насочени кон зголемување на отпорноста на климатските промени, намалување на влијанието врз животната средина и промовирање на биодиверзитетот.
Овој концепт интегрира системи за управување со води (сина) и системи засновани на вегетација (зелена) за да создаде одржливи и хармонични екосистеми.
„Во дизајнот на биопаркот на зоолошката градина, овие пристапи играат клучна улога во подобрувањето на биолошката разновидност, поддршката на благосостојбата на животните и создавањето импресивно, еколошки прифатливо искуство за посетителите. За белградската зоолошка градина, имплементацијата на сино-зелените стратегии претставува идеална можност да се создаде одржлива, еколошка урбана оаза која им служи и на животните и на граѓаните“. – велат од Студио ОБЕ.
Предложениот пристап го трансформира традиционалниот концепт на зоолошка градина во одржлив урбан екосистем кој користи на дивиот свет, посетителите и самиот град.
„Со имплементирање на овие стратегии, белградската зоолошка градина може да стане модел за одржлив урбан развој, истовремено обезбедувајќи подобрено искуство и за животните и за посетителите. – велат победниците на конкурсот.
Што вели жирито
Жирито вели дека предложениот проект носи интересен концепт во кој голем дел од локацијата се користи за потребите на зоолошката градина со придружни објекти, додека постојното езеро се интегрира како нејзин централен елемент.
Понатаму се додава дека во концептот доминира главната пешачка комуникација низ комплексот, која со своето меандрирање ја дефинира изградената структура и амбиенталните целини во рамки на одредени зони на зоолошката градина. Овој пристап овозможува динамично просторно искуство и создава атрактивни визури внатре во комплексот, поврзувајќи ги природните и вештачките водени површини со тематски станишта.
Тампон зона
„Еден од клучните квалитети на проектот е позиционирањето на забавниот парк како тампон зона помеѓу предложената позиција на зоолошката градина и веќе изградените спортско-рекреативни и угостителски објекти на насипот на Сава.
Оваа просторна организација овозможува постепен премин помеѓу различните функционални целини кон западниот брег на Сава, но не го спречува директниот контакт помеѓу зоната со животните и интензивно користените рекреативни површини кон просторот за капење на Савското Езеро“. – стои во соопштението на жирито.
Исто така, се додава дека зоолошката градина се наоѓа во зона на постоечка висока вегетација, што го отежнува организирањето на одредени тематски целини како што се саваните или арктичките живеалишта, кои бараат отворени простори и специфични микроклиматски услови. Исто така, бучавата од рекреативните површини и капалиштата на Ада Циганлија со голем број посетители лоцирани во непосредна близина, може негативно да влијае на мирната средина неопходна за животните.
„Еден од најуспешните аспекти на проектот е создавањето средини во рамките на зоолошката градина, со внимателно проектирани пејзажни и архитектонски решенија кои придонесуваат за автентичноста на одредени живеалишта. Куќиштата се обликувани да обезбедат соодветни услови за животните, со јасна диференцијација според климатските зони и екосистемите“- вели жирито.