На една третина од слатководните риби им се заканува истребување

Новиот извештај наречен „Заборавена риба на светот“ ја истакнува изненадувачката разновидност на слатководни риби, кои сочинуваат повеќе од една половина од светските видови риби. Слатководните риби се неопходни за здравјето на реките, езерата и мочуриштата во светот, но и за благосостојбата на општествата и економиите ширум светот. Сепак, на една од три слатководни риби и се заканува истребување, според новиот извештај објавен од 16 организации за зачувување на видовите.

Извештајот нагласува разорна комбинација на фактори кои го загрозуваат опстанокот на слатководните екосистеми и рибите што живеат во нив – уништување на природните живеалишта, изградба на хидроцентрали и брани на реки што течат слободно, прекумерно испумпување на вода за наводнување, индустриско и земјоделско загадување.

Исто така, на слатководните риби им се заканува прекумерен риболов, деструктивни риболовни практики, воведување инвазивни видови во живеалиштето, последици од климатските промени, експлоатација на песок и чакал од речното корито и злосторства против природата.

Слатководните риби се забораваат одново и одново од донаторите и носителите на одлуки ширум светот. Анализата спроведена од Центарот на Европската фондација покажува дека слатководните екосистеми добиваат само 3,2 отсто од парите од европските фондови за животна средина.

“Се надеваме дека овој извештај ќе ги освести луѓето и ќе ги охрабри да ги финансираат и поддржат напорите за зачувување на оваа многу загрозена група животински видови“, вели Вил Дарвал, директор на одделот за биодиверзитет на слатководни води на Меѓународната унија за зачувување на природата (IUCN).

Преку Глобалната програма за видови и Комисијата за преживување на видовите, Меѓународната унија за зачувување на природата работи на дефинирање на статусот и дистрибуцијата на сите слатководни риби за Црвената листа на IUCN. На тој начин, тој ќе ги препознае видовите во најголема опасност од истребување и ќе обезбеди упатства за потребните чекори за нивно зачувување.

Фактот дека биодиверзитетот на слатководната вода се намалува двојно побрзо од копнениот или морскиот, не само што е алармантна статистика за природата, туку исто така може значително да влијае на здравјето на луѓето и безбедноста на работата. Слатководниот риболов обезбедува главен извор на протеини за 200 милиони луѓе низ Азија, Африка и Јужна Америка. Тоа е исто така главен извор на приход за 60 милиони луѓе.

Слатководните риби сè уште се потценуваат и илјадници видови се во опасност од истребување. Населението на миграторните слатководни риби е намалено за 76 отсто од 1970 година, а кај големите видови како сом, за дури 94 отсто.

Сепак, каде што има предизвици, постојат решенија. Во февруари 2020 година, планот за зачувување на итни случаи беше лансиран од тим научници од Здружението за заштита на природата од целиот свет. Овој план за прв пат претставува јасна стратегија за зачувување на слатководните живеалишта. Преку шест точки, презентирани се научно засновани решенија, кои веќе се покажаа ефикасни на одредени локации.

Приоритети се да се остават реките да течат поприродно, да се намали загадувањето, да се заштитат клучните живеалишта на мочуриштата, да се ограничи ловот, да се контролираат инвазивните видови и да се зачува и обнови мрежата на реките преку подобро планирање на брани и друга инфраструктура.