Пред две години, научниците открија дека годишната загуба на мразот од регионот на Антарктикот се зголеми за шест пати во последните 40 години, придонесувајќи за покачување на нивото на морето за повеќе од 1,27 сантиметри. Најновата студија покажува дека се наоѓаме во опасна точка на пресврт што може да предизвика зголемување на нивото на морето за неколку метри.
За прв пат, истражувачите потврдија дека мразот на западниот Антарктик брзо се топи, што може да резултира со неповратен пораст на нивото на морето. Ледената покривка на Западен Антарктик е една од двете поларни ледени капачиња и го опфаќа скоро целиот антарктички континент.
Уште во 2014 година, истражувачите предупредуваа дека глечерот Pine Island може многу брзо да ја изгуби својата маса и да го подигне нивото на морето за 3,5 до 10 милиметри во следните 20 години. Овој глечер, на кој за првпат беа забележани две големи пукнатини на почетокот на 2019 година, со должина од околу 20 километри, губи многу повеќе мраз во морето од кој било друг во светот. Заедно со соседниот глечер Thwaites, неславно наречен „најопасниот глечер во светот“, тој е одговорен за пораст на нивото на морето од 10 отсто.
Сега може да се идентификуваат три главни фактори што водат до можна точка на пресврт, а истражувачите од Универзитетот Нортумбрија во Велика Британија го открија ова со помош на моделот на проток на мраз. Трет и последен од овие три фактори е затоплување на океанот за 1,2 степени Целзиусови.
Затоплувањето на океанот станува крајно проблематично во комбинација со промените во моделите на ветер во Амундсенското Море и затоплувањето на таканаречената крупполарна длабока вода (ЦДВ), една од главните струи во Јужниот океан. Ова може да го изложи ледениот појас на Pine Island на потоплите води за подолги временски периоди.
Во случај на повлекување на овој глечер, целата ледена покривка на Западен Антарктик може да се сруши, тврдат научниците во студијата објавена во списанието The Cryosphepe.
“Во минатото постоеше страв од можна точка на пресврт во овој регион, но нашата студија за прв пат потврдува дека критичната точка е навистина надмината“, вели главниот автор на студијата д-р Себастијан Розиер во изјавата од универзитетот Нортамбрија.
“Многу различни компјутерски симулации ширум светот се обидуваат да квантифицираат како промената на климата може да влијае на ледениот слој на Западен Антарктик, но утврдувањето на периодот на неговото повлекување е вистински предизвик. Сепак, ова е клучно прашање и методологијата што ја користиме во оваа нова студија го олеснува идентификувањето на потенцијалните критични точки во иднина“, објасни д-р Розиер.
Хилмар Гудмундсон, професор по глациологија кој ги проучува екстремните услови на животната средина и соработувал со д-р. Розиер вели дека веќе се дискутирало за можноста за нестабилно повлекување на глечерите од Pine Island, но ова е првпат ригорозно да се утврди и да се измери можноста.
“Ова е голем чекор напред во нашето разбирање за динамиката на оваа област и јас сум задоволен што сега конечно успеавме да дадеме солидни одговори на ова важно прашање. Но, ако глечерот стане нестабилен и почне да се повлекува неповратно, влијанието врз порастот на нивото на морето може да се мери во метри. Како што покажува оваа студија, штом започне повлекувањето на глечерот, можеби веќе нема да може да се запре“, заклучува Гудмундсон.
Падот на ледената плоча би го подигнал нивото на морето ширум светот за три метри.