„Фортон“: Поголема конкуренција за намалување на цената на станови

Цената на становите во Македонија и покрај условите за намалување ќе остане непроменета и во наредниот период. Во градежниот сектор отсустуваат странски инвеститори кои ќе бидат конкуренција на концентрираната понуда од пет домашни компании кои ја диктираат цената, покажува денеска објавената анализа на „Фортон“, консултантска компанија за недвижности.

Во првата половина од годинава споредено со втората полугодие од минатата година продажбата на станови е зголемена за 30,5 проценти. Зголемената пазарна побарувачка сепак не влијаела на просечните пазарни цени кои останале стабилни на 979 евра за метар квадратен.

Влатко Богоевски, генерален директор на Фортон Македонија, информира дека изградба на метар квадаратен станбена површина, инвеститорите ги чини од 443 евра до 650 евра. Во вкупниот трошок цената на земјиштето максимално учествува од 40 до 120 евра за метар квадратен, комуналните такси од 100 до 125 евра, проектирање од три до пет евра, површината под земја, гаражите 120 до 180 евра за метар квадратен , а површината над земја, односно самите станови чинат од 300 до 400 евра по метар квадратен.

–  Вкупно цената за изградба чини 443 евра по  метар квдаратен односно 650 најскапо. Ако земеме предвид дека 979 евра  е просечна цена во тој случај доаѓаме до тоа дека внатрешната стапка IRR интернал рејт оф ретурн  за инвеститорите на становите се движи од 20 до 45 проценти. Овде се работи за огромни профити и се некарактеристични за поразвиените  земји,   како на пример Австрија, Унгарија, Полска, Бугарија, каде обично профитите се движат од 8 до 15 проценти, – рече Богоевски.

Иако има простор за намалување на цената на становите, укажа, таа и во наредниот период ќе остане стабилна. – Тоа е резултат на тоа што 60 проценти од пазарот е концентриран во пет компании кои имаат олигополистичка положба на пазарот. Значи неколку компании  ја контролираат цената и се додека не се зголеми конкуренцијата без разлика дали имаме премногу голем број станови и побарувачка цените  ќе останат стабилни од причина што се диктирани од пет компании, – појасни Богоевски.

Одговарајќи на новинарско прашање  Богоевски рече дека е потребно подобрување на целосната бизнис клима за да има повеќе заинтересирани странски инвеститори за секторот на недвижности.

Општо во секторот на недвижности ни недостигаат странски инвеститори. Локалните се многу активни, но ни фалат и странски, наведе Богоевски, истакнувајќи дека во случајот основна улога на државата е да ја зголеми конкуренцијата која потоа ќе го регулира пазарот.

Според анализата, се очекува банките дополнително да ја зголемат конкуренцијата на пазарот на станбени кредити со понуда на ниски каматни стапки. До крајот best online casino на 2016 година се очекува на пазарот да се испорачаат 4.392 нови станбени единици. Поголемиот дел, речиси 70 отсто од новата понуда ќе биде во општина Аеродром, општина Карпош и во општина Центар”.

Во Општина Аеродром просечната пазарна цена изнесува 940 евра за метар квадратен, во Центар 1.161 евро, а во Општина Карпош 1.100 евра.

Осумдесет и три проценти од  становите во Скопје што се продаваат се со 67 метри квадратни и се најбарани. Најпродавани се становите со 54 и 59 квадрати со две спални.

Основен мотив за купување стан е решавање станбено прашање, односно претежно младите брачни парови  ја движат побарувачката. Има голем дел купувачи од внатрешноста, кои главно купуваат становите како инвестиција, односно да имаат стан на добра локација во Скопје.

Според анализата на „Фортон“ политичката криза во државата најмногу го погоди сегментот на деловниот простор.

– Вкупната закупена површина  на деловен простор во  првата половина на годинава се зголеми за 94 проценти во споредбата со втората половина од минатата година.  Ова е многу голем раст  и ако не настанеше политичката криза овој процент ќе беше многу поголем. Од политичката криза најпогоден беше секторот на деловниот простор  од причина што најактивни беа  ИТ компаниите и КОЛ центрите кои што доаѓаат  и кои донесоа најмногу одлуки да ги одложат своите инвестиции поради политичките случувања.  Овој сектор има голем раст, но ако не се случеше кризата ќе имаше уште поголем раст, – наведе Богоевски.

Цените во овој сегмент, како што  информира, се без измени и за бизнис центрите на примарни локации  останаа на нивото од 12 до 14,5 евра.

Закупнините за трговските центри, според истражувањето, останале стабилни, а примарните закупнини се на ниво од 39 евра за квадратен метар.

Во сегментот на хотели, пак, просечното ниво на исполнетост се задржало на 44 отсто. Во споредба со крајот на 2014 година, просечната дневна цена се намалила на нивото од 110 евра, а пресметаниот приход по соба се намали на 55 евра.

„Фортон“ е водечка консултантска компанија за недвижности и оперира како подружница на AG Capital, најголемата компанија за недвижности во Бугарија.